امّی (مفردات‌نهج‌البلاغه)امّی یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای درس نخوانده و کسی که نوشتن بلد نیست می‌باشد که در بیان حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص شخصیت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) و حبّ و بغض خویش بکار رفته است. ۱ - مفهومشناسیاُمّی به معنای فردی که درس نخوانده و نوشتن بلد نیست می‌باشد. به‌همین جهت راغب در مفردات می‌گوید: امّی کسی است که خواندن و نوشتن بلد نیست و از قطرب نقل کرده که «امیّه» به معنی جهالت است و «امی» از آن معنی است. [۱]
راغب اصفهانی، أبو القاسم حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۸۷، دمشق و بیروت، دار القلم، الدار الشامیة، چ اول، ۱۴۱۲.
• در المیزان اشاره کرده است: «امّی» به مادر خویش منسوب است. زیرا مهربانی مادر مانع شده که فرزندش را به دست معلّم بسپارد و در نزد خودش نگاه داشته است. ۲ - کاربردهااین کلمه فقط سه بار در «نهج البلاغه» آمده است و هر سه درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) چنان‌که فرموده: «انّ الذی انبّئکم به عن النّبی الامّی (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم).» در موردی دیگر فرموده‌اند: «و انعم الفکر فیما جاءک علی لسان النبی الّامی (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم).» درباره حبّ و بغض خویش فرموده: «لو ضربت خیشوم المؤمن بسیفی هذا علی ان یبغضی ما ابغضنی ... و ذلک انّه قضی فانقضی علی لسان النبّی الامّی (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) انه قال یا علی لا یبغضک مؤمن و لا یحبک منافق.» ۳ - پانویس۴ - منبع• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «امّی»، ص۷۶. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|